از مشکلات زنانه‌ای که برخی زنان با آن مواجه هستند چسبندگیِ رحم است. بسیاری از افراد قبل از بارداری لازم است از سلامت رحم و تخمدان‌های خود اطمینان حاصل کنند. چسبندگی رحم به حالتی گفته می‌شود که یک بافت اسکار بین دیواره‌های داخلی رحم قرار می‌گیرد و لوله‌های رحمی مسدود می‌شوند. در این حالت اسپرم امکان ورود و رد شدن از آنها را ندارد. در نتیجه بارداری اتفاق نخواهد افتاد. در ادامه بیشتر در این باره توضیح داده‌ایم
چسبندگیِ رحم و علل ایجاد آن چیست؟
اغلب زنان میدانند رحم مانند یک بادکنک است که دیواره‌های جلو و عقب روبروی هم صاف هستند. پوشش داخلی رحم را اندومتر می‌گویند که در دوران قاعدگی لایه سطحی همین پوشش ریخته و موجب خونریزی می‌شود. هنگام بارداری جنین در این بخش قرار می‌گیرد و ممکن است آسیب یا صدمه به اندومتر وارد شود که در نهایت باعث چسبندگیِ بافت داخلی دیواره‌های رحم و چسبندگی غیرطبیعی دیواره‌ها شود.
_یکی از علت‌های چسبندگیِ رحم آسیب دیدن رحم بعد از عمل جراحی است. زایمان، سقط جنین و خونریزی‌های غیرطبیعی ممکن است باعث ایجاد چسبندگی شوند.
_کورتاژ یک عمل جراحی است که با ایجاد زخم در دیواره رحم و به مرور ایجاد اسکار می‌تواند باعث چسبندگی رحم شود.
_ عفونت‌های شدید و درمان نشده لگن به مرور می‌توانند باعث ایجاد چسبندگی رحم شوند.
_ خونریزی بیش از حد رحم بعد از زایمان می‌تواند باعث چسبندگی شود.
_ عمل جراحی که به منظور برداشتن فیبروم رحم انجام می‌شود هم می‌تواند باعث چسبندگی رحمی شود.
_ عمل فرسایش اندومتر که برای از بین بردن پوشش داخلی رحم انجام می‌شود گاهی از علل وجود چسبندگی رحم است. این عمل برای کم کردن خونریزی قاعدگی در کسانی که خیلی شدید خونریزی دارند.
نشانه های چسبندگیِ رحم
چسبندگیِ رحم هم در بسیاری از موارد علامت خاصی نداشته و در بسیاری از زنان به شکل‌های مختلفی ایجاد می‌شود اما چرخه قاعدگی نامنظم در کنار علایمی که در ادامه بیان می‌کنیم می‌تواند نشانه‌ای مبنی بر چسبندگی رحم باشند. در هر صورت در این بیماری‌ها تشخیص پزشک با کمک روش‌های تشخیصی صحیح لازم و ضروری است.
● سقط جنین مکرر: زمانی که هر خانم چندین بار سقط جنین پشت سر هم داشته باشد دکتر احتمال چسبندگیِ را بررسی می‌کند.
● آندومتریوز: این عارضه وقتی ایجاد می‌شود که بافت داخلی رحم در جایی خارج از رحم تشکیل شود و همچنین از بیماری منجر به چسبندگی هم می‌شود.
● تغییر در چرخه قاعدگی: کم شدن خونریزی یا قطع آن، بی‌نظمی در دوران قاعدگی باید بررسی شود.
● ناباوری بدون دلیل: اگر کسی به دلایل نامعلومی دچار ناباوری شود پزشک احتمال چسبندگیِ رحم را بررسی می‌کند.
● درد هنگام رابطه جنسی: اگر شخص هنگام رابطه جنسی درد بی‌دلیل و زیادی داشته باشد باید از نظر چسبندگی رحم بررسی شود.
● خونریزی کم و قاعدگی دردناک: احساس درد و اسپاسم زیاد در زیر شکم به همراه خونریزی کم می‌تواند یکی از دلایل چسبندگی رحم باشد.
● درد مبهم لگن: اگر کسی درد و اسپاسم عجیب و غریب لگن داشته باشد باید از نظر چسبندگی رحم بررسی شود.
البته بخاطر داشته باشید هر علامتی نمی‌تواند نشانه بیماری باشد و هر شخص باید قبل از هرچیزی به پزشک مراجعه کرده و آزمایش‌های تشخیصی را انجام دهد.
درمان چسبندگی رحم
برای شروع درمان چسبندگی رحم ابتدا باید توسط پزشک و آزمایشات مربوط نوع چسبندگی تشخیص داده شود و سپس طبق شدت و نوع چسبندگی درمان لازم انجام شود. گاهی ممکن است چسبندگی خفیف باشد و فرد تصمیم بارداری نداشته باشد در این صورت پزشک تصمیم می‌گیرد درمان خاصی صورت نگیرد.
اما چسبندگی متوسط و شدید به جهت درگیر بودن بخش‌های زیادی از رحم حتما باید درمان شوند. دو روش معمول درمان چسبندگی در ادامه آمده است.
هیستروسکوپی:
این نوع درمان بسیار متداول است و با کمک هیستروسکوپ ویژه بافت اسکار را برش می‌دهند. اگر میزان چسبندگی زیاد باشد احتمال استفاده از قیچی برای از بین بردن بافت هم وجود دارد. این مدل جراحی بسته به وسعت چسبندگی با بیهوشی هم می‌تواند انجام شود. البته جزو عمل‌های سرپایی محسوب شده و بعد از انجام فرد می‌تواند به منزل مراجعه کند.
لاپاروسکوپی:
روش دیگری که برای رفع چسبندگی رحم استفاده می‌شود و در آن برشی کوچک روی شکم انجام شده و سپس لوله‌ای که دوربین ریزی به آن متصل است وارد بدن می‌شود. با این روش همزمان که میزان چسبندگی تشخیص داده می‌شود می‌توان نسبت به رفع آن نیز اقداماتی انجام شود. اینگونه نیازی به عمل دوباره و مشکلات پس از آن هم نیست.
برای پیشگیری مجدد به چسبندگی رحم چه اقداماتی لازم است؟
- پزشک برای رفع زودتر زخم و اسکار از استروژن درمانی کمک می‌گیرد.
- ممکن است پس از برداشت بافت و اسکاری که باعث چسبندگی شده است بالن در رحم قرار دهند تا امکان مجدد تشکیل بافت و اسکار وجود نداشته باشد.
- پس از رفع چسبندگی پزشک برای اطمینان بیشتر از عدم وجود هرگونه بافت اضافه‌ای بیوپسی انجام دهد و با نمونه برداری عدم وجود بافت سلولی مشکوک را بررسی کند.
- احتمال دارد پزشک چندین روز پس از انجام عمل جراحی برای اینکه از عدم تشکیل مجدد اسکار مطمئن شود عمل هیستروسکوپی را مجددا تکرار کند.
کلام آخر
می‌توانید برای رفع چسبندگی رحم از انواع داروهای خانگی و درمان‌های سنتی تایید شده کمک بگیرید اما توجه کنید که این کار را باید با مشورت افراد آگاه در این زمینه انجام داده و اقدام خودسرانه‌ای که باعث بدتر شدن شرایط بدنی شما می‌شود را انجام ندهید. انجام ورزش و حرکات کششی، دمنوش‌های رازیانه و رژیم غذایی مناسب و استفاده از ادویه‌جات مفیدی مانند دارچین و زنجبیل و سایر مواد خوراکی ضد التهاب می‌تواند برای بهبود شرایط چشمی مناسب باشد.
چسبندگی رحم عارضه چندان شایعی نیست و اما به جهت اینکه ممکن است باعث ناباروری شود باید هنگام مشاهده هرگونه علایم غیرمعمول و ادامه داری که در بالا به آنها اشاره کردیم به پزشک مراجعه شود تا اقدامات لازم جهت درمان سریعتر انجام شده و خیال‌تان راحت شود.
فراموش نکنید ورزش مداوم، استراحت پس از زایمان، مراقبت‌های لازم و انتخاب پزشک صحیح و رعایت تناسب بدن و وزن می‌تواند همگی از ابتلا به چسبندگی رحم مفید باشند. زنان بیشتر از هر کس دیگری باید مراقب سلامت خود باشند.