در دنیای امروزی، در علم پزشکی و شاخه های آن پیشرفت بسیاری حاصل شده است. این شامل عمل های جراحی نیز می شود. اما در کنار عمل های جراحی نیز پدیده های زیادی برای بررسی اندام های داخلی به وجود آمده است. این ابزار بسیار متعدد و برای اندام های مختلف متفاوت می باشد. یکی از اندام هایی که باید مورد بررسی نیز قرار بگیرد، اندام های تناسلی می باشد. این اندام در زنان و مردان متفاوت می باشد. یکی از اعمالی که رحم در اندام تناسلی بانوان را مورد بررسی قرار می دهد هیستروسکوپی می باشد. اما هیستروسکوپی چیست و برای چه مواردی استفاده می شود؟ در ادامه به بررسی پاسخ این سوال خواهیم پرداخت.
هیستروسکوپی چیست؟
اما این که هیستروسکوپی چیست از اولین مطالبی است که باید به آن بپردازیم. هیستروسکوپی روشی تشخیصی درمانی است که به پزشک این امکان را می دهد تا داخل رحم را به منظور تشخیص و درمان مواردی مانند خونریزی غیر طبیعی واژن بررسی کند. در طی این عمل، هیستروسکوپی که شامل یک لوله ی نازک همراه با دوربین می باشد، وارد رحم می شود. این عمل طبیعتا به خاطر میزان ورود به داخل بدن با بیهوشی انجام می گیرد. اما نیازی به بستری شدن در بیمارستان نیست و پس از انجام امکان مرخصی بلافاصله، در صورت به وجود نیامدن مشکل اورژانسی وجود دارد. این عمل نهایتا 10 تا 30 دقیقه طول می کشد و فقط برای بررسی می باشد.
هیستروسکوپی در چه مواردی استفاده می شود؟
اما موارد هیستروسکوپی چیست. در پیش هم گفته شد که این عمل به طور عمده تشخیصی می باشد. اما موارد استفاده ی آن به طور کلی به شرح زیر می باشد:
- تشخیص مشکلات در رحم:
یکی از موارد کاربرد این عمل، بررسی وجود ناهنجاری های رحمی است که ممکن است مادرزادی باشند. رحم دو شاخ و تک شاخ از این قبیل می باشند.
- تشخیص و درمان پولیپ:
از عمل هیستروسکوپی برای تشخیص و یا از بین بردن پولیپ رحم و یا فیبروم های رحمی استفاده می شود.
بررسی خون ریزی غیر طبیعی در رحم:
گاهی ممکن است افراد با مشکلاتی از قبیل خون ریزی غیر طبیعی در رحم برخورد کنند. هیستروسکوپی می تواند به شناسایی علت خونریزی شدید یا طولانی مدت قاعدگی و هم چنین خون ریزی غیر طبیعی واژن در بین قاعدگی و هم چنین در دوران یائسگی.
تشخیص و درمان اندومتر:
با کمک این وسیله می توان مشکلات لایه ی داخلی رحم مانند چسبندگی و سندروم آشرمن را تشخیص داد. در سندروم آشرمن یک قسمت یا کل اندومتر از بین رفته است، که می تواند منجر به تغییر در الگوی قاعدگی و یا ناباروری شود. با هیستروسکوپی این مشکل شناسایی و به کمک پزشک رفع می گردد.
انواع هیستروسکوپی کدام است؟
هیستروسکوپی به طور کل به دو نوع انجام می گیرد. در ادامه به بررسی دو نوع آن می پردازیم:
هیستروسکوپی از نوع درمانی
از هیستروسکوپی درمانی برای اصلاح و درمان برخی بیماری ها و ناهنجاری های رحمی که در طی هیستروسکوپی تشخیصی مشخص شده است، استفاده می گردد. اگر طی تشخیص بیماری ها و ضایعات رحم، مشکلی وجود داشته باشد، می توان همزمان درمان را نیز انجام داد. البته این باید توسط پزشک متخصص تشخیص داده شود و امکان انجام دادن آن، توسط پزشک تعیین شود. در این صورت از انجام دادن جراحی دوم اجتناب می شود.
هیستروسکوپی از نوع تشخیصی
برای تشخیص مشکلات رحم و بررسی مشکل ناباروری در برخی زوجین، از هیستروسکوپی تشخیصی استفاده می شود. هم چنین از هیستروسکوپی تشخیصی برای تایید نتایج سایر آزمایش ها مانند عکس رنگی از رحم استفاده می شود.
هیستروسکوپی در چه مواردی استفاده می شود؟
اما موارد هیستروسکوپی چیست. در پیش هم گفته شد که این عمل به طور عمده تشخیصی می باشد. اما موارد استفاده ی آن به طور کلی به شرح زیر می باشد:
- تشخیص مشکلات در رحم:
یکی از موارد کاربرد این عمل، بررسی وجود ناهنجاری های رحمی است که ممکن است مادرزادی باشند. رحم دو شاخ و تک شاخ از این قبیل می باشند.
- تشخیص و درمان پولیپ:
از هیستروسکوپی برای تشخیص و یا از بین بردن پولیپ رحم و یا فیبروم های رحمی استفاده می شود.
بررسی خون ریزی غیر طبیعی در رحم:
گاهی ممکن است افراد با مشکلاتی از قبیل خون ریزی غیر طبیعی در رحم برخورد کنند. هیستروسکوپی می تواند به شناسایی علت خونریزی شدید یا طولانی مدت قاعدگی و هم چنین خون ریزی غیر طبیعی واژن در بین قاعدگی و هم چنین در دوران یائسگی.
تشخیص و درمان اندومتر:
با کمک این وسیله می توان مشکلات لایه ی داخلی رحم مانند چسبندگی و سندروم آشرمن را تشخیص داد. در سندروم آشرمن یک قسمت یا کل اندومتر از بین رفته است، که می تواند منجر به تغییر در الگوی قاعدگی و یا ناباروری شود. با هیستروسکوپی این مشکل شناسایی و به کمک پزشک رفع می گردد.
مزایای هیستروسکوپی کدام اند؟
از مزایای هیستروسکوپی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
دوره نقاهت کوتاه نسبت به عمل های جراحی واژن
- کم تر شدن عوارض
کاهش احتمال عفونت به دلیل عدم وجود بریدگی
امکان درمان و تشخیص همزمان
عوارض آن کدام اند؟
اما از عوارض هیستروسکوپی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
آسیب تصادفی به رحم:
این اتفاق در کم تر مورادی رخ می دهد اما از عوارض این عمل حساب می شود.
آسیب تصادفی به دهانه رحم:
این اتفاق نیز بسیار کم می افتد.
خون ریزی بیش از اندازه پس از عمل:
خون ریزی بیش از حد در حین یا بعد از هیستروسکوپی از دیگر عوارض این عمل است و معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که درمان تحت بیهوشی عمومی انجام شود. غالباً می‌توان این عارضه را با درمان های دارویی کنترل کرد.
احساس ضعف:
این عمل با توجه به سادگی خود، اصلا ضعف و نقاهت طولانی ندارد. اما با توجه به بیهوشی ممکن است برای بعضی از افراد اتفاق بیفتد.
مراقبت های پس از این عمل چیست؟
درست است که این عمل ساده است، اما مراقبت هایی دارد که باید انجام گیرد. شاین ذکر است بسیاری از زنان پس از انجام هیستروسکوپی، قادر به بازگشت به فعالیت های عادی خود در همان روز می باشند، اما برخی دیگر ترجیح می دهند تا پایان روز استراحت کنند. مراقبت های پس از این عمل به شرح زیر می باشد:
- استراحت به دلیل وجود داروی بیهوشی در بدن
- اجتناب از روابط جنسی تا بهبودی کامل
- دوری از موارد غیر بهداشتی برای جلوگیری از عفونت
اجتناب از ورزش های آبی تا بهبودی کامل
- رعایت کامل بهداشت پس از عمل
- استفاده از مسکن در صورت وجود درد برای برخی از بانوان
بهترین زمان انجام عمل چه موقع است؟
بهترین زمان برای انجام هیستروسکوپی، چند روز تا یک هفته پس از پایان قاعدگی می باشد زیرا در این زمان پزشک بهترین دید را برای بررسی قسمت داخلی رحم دارد.
سخن پایانی
در پایان باید گفت که این عمل، یک عمل کاملا درمانی می باشد و جزو عمل های زیبایی واژن نمی باشد. البته همان طور که گفته شد این عمل تشخیصی است. انجام این عمل باید توسط پزشک تشخیص و سپس در تاریخ معین انجام شود. به همین دلیل انجام این عمل بدون پزشک متخصص و همین طور بدون تشخیص آن اصلا توصیه نمی شود. در صورت وجود هرگونه مشکل و عارضه ی غیر طبیعی پس از این عمل، حتما به پزشک خود مراجعه و درمان های لازمه را انجام دهید.