هیدروپس جنینی یا هیدروپس فتالیس چیست؟

هیدروپس جنینی

عموماً در بارداری ها مشکل جدی رخ نمی دهد و عواملی مانند خستگی و مشکلاتی از این قبیل گریبان گیر مادر می شوند. اما متاسفانه به دلایل مختلف از جمله عوامل ژنتیکی و.. در بعضی از بارداری ها مشکلاتی رخ می دهد و بعضی از این مشکلات متاسفانه بسیار خطرناک هستند. از جمله این بیماری ها می توان به هیدروپس جنینی اشاره کرد. این بیماری یک بیماری خطرناک جنینی است که در بعضی بارداری‌ ها رخ داده و می ‌تواند جان جنین را به خطر بیاندازد. این بیماری قابل درمان نیست اما در بعضی اوقات می توان از آن پیش گیری کرد. در ادامه به این بیماری و دلایل آن بیش تر می پردازیم.

هیدروپس فتالیس جنینی چیست؟

در ابتدا باید به این موضوع بپردازیم که هیدروپس فتالیس در جنینی چیست! هیدروپس جنینی یا خیز جنینی عبارت است از تجمع غیرطبیعی مایع در دو یا چند بخش جنین از جمله آسیت، پلورال افیوژن و.. که می تواند برای جنین بسیار خطرناک باشد! این تجمع مایع در هر کجا می تواند اتفاق بیفتد اما اغلب در اطراف شکم، قلب و ریه اتفاق می افتد. در این بیماری به دلیل تجمع مایعات جفت ضخیم می شود.  این بیماری باعث فشار آمدن به اندام های جنین می شود که این امری بسیار خطرناک است و باید درمان شود. همان طور که گفته شد این بیماری فقط برای مادران بارداراتفاق نمی افتد اما بروز آن در دوران بارداری می تواند بسیار خطرناک تر از حالت معمول باشد.

انواع هیدروپس جنینی کدام است؟

این بیماری می تواند به دو صورت در جنین رخ دهد. هرکدام از ان ها برای جنین خطرناک می باشد. در ادامه به بررسی انواع این بیماری بیش تر می پردازیم:

1- هیدروپس ایمنی: 

یکی از انواع این عاره هیدروپس از نوع ایمنی آن می باشد. این نوع نسبت به نوع دیگر کم تر رخ می دهد.

هیدروپس ایمنی  از عوارض ناسازگاری گروه خونی مادر و نوزاد است. در بیش ترین مواردی که شاهد این نوع هیدروپس جنینی هستیم زمانی می باشد که زن باردار خون Rh منفی و جنین خون Rh مثبت دارد.

در این حالت اتفاقی که می افتد این است که بدن مادر به دلیل عدم پذیرش گروه خونی نوزاد با گلبول های قرمز آن مانند علل خارجی برخورد کرده و به عبارتی آن را بیماری می بیند.

بنابراین علیه گلبول های قرمز نوزاد آنتی بادی تولید کرده و باعث از بین رفتن گلبول های قرمز در جنین می شود.

سپس جنین دچار کم خونی شده و این امر موجب نارسایی و از بین رفتن اعضای بدن جنین و هم چنین نقص در تشکیل آن می شود.

2- هیدروپس غیر ایمنی:

این نوع از هیدروپس جنینی غالبا اتفاق می افتد و علت آن نیز یک بیماری زمینه‌ ای، اختلال ژنتیکی یا نقص مادرزادی در توانایی بدن کودک برای مدیریت مایعات است.

بعضی اوقات این بیماری به دلیل وجود بعضی ویروس ها رخ می دهد که باعث هیدروپس در جنین می شود. پارو ویروس B19، سیتو مگالوویروس، ویروس هرپس سیمپلکس از مهم ترین انواع این ویروس ها هستند.

از جمله دیگر دلایل در این نوع ای این عارضه می توان به مواردی هم چون کم‌ خونی شدید و تالاسمی، خون‌ ریزی و هموراژی جنین، نقص‌ های قلبی یا ریوی، ناهنجاری عروق و تومورها اشاره کرد.

علائم هیدروپس در مادر و جنین چیست؟

هیدروپس در جنین و مادر شامل علائمی می شود که در قبل از تولد و بعد از تولد متفاوت است. در ادامه به بررسی این علائم می پردازیم:

علائم مادر باردار در حین بارداری در صورت بروز این مشکل

* افزایش بیش‌ ازحد مایع آمنیوتیک

* بزرگ‌ شدن غیرطبیعی یا ضخیم ‌شدن جفت

علائم جنین در طول بارداری مادر در صورت بروز این مشکل

* بزرگ شدن و افزایش اندازه ی غیر طبیعی طحال، کبد یا قلب جنین

* مشاهده ی مایع در اطراف ریه ها ی جنین

علائم نوزاد پس از تولد در صورت داشتن این مشکل

نوزاد پس از تولد نیز اگر این مشکل را دارا باشد شامل نشانه های زیر می شود:

  •  ورم شدید در ناحیه ی شکم که برای نوزاد طبیعی نیست
  •  کبودی در سطح بدن
  •  رنگ پریدگی در صورت و بدن نوزاد
  •  سخت نفس کشیدن و مشکل در تنفس
  •  زردی بیش از اندازه و شدید

روش های تشخیص عارضه ی هیدروپس جنینی چیست؟

اما اکنون که به بیان این مشکل پرداخته شد باید به این نکات بپردازیم که عارضه ی هیدروپس جنینی چگونه تشخیص داده شده و از آن جلوگیری می شود؟ در ادامه به روش های تشخیص این عارضه می پردازیم:

  1. آزمایش خون برای جنین:

    در این آزمایش سرنگ بلندی از طریق شکم مادر وارد شده و از طریق آن نمونه ‌خون جنین از بند ناف یا یکی از رگ‌ های جنین گرفته می ‌شود . با این روش می توان فهمید که جنین با این مشکل درگیر است یا خیر.

  2. سونوگرافی:

    معمول ترین روش برای آگاهی از وضعیت جنین و سلامت آن استفاده از سونوگرافی می باشد. در حین سونوگرافی اگر این مشکل وجود داشته باشد پزشک و متخصص متوجه شده و پیگیر آن خواهد بود.

  3. اکوی قلب:

     همان طور که گفته شد این مایع اغلب در اطراف اندام هایی نظیر قلب جنین تجمع می کند پس در صورت وجود این مشکل در هنگام اکوی قلب جنین مشکلات پدیدار می شوند.

عوارض هیدروپس جنینی در نوزاد پس از تولد چیست؟

اگر این مشکل تا زایمان درمان نشود یا مادر متوجه آن نشود نوزاد پس از تولد می تواند با مشکلات و عواض زیر درگیر باشد:

  • عدم تشکیل کامل ریه های نوزاد
  • تشنج در نوزاد افتادن دائم قند خون در نوزاد
  • نارسایی قلبی به دلیل کامل تشکیل نشدن اعضا در نوزاد
  •  آسیب ها و نارسایی های مغزی در نوزاد

هیدروپس جنینی چگونه درمان می شود؟

اما هیدروپس جنینی در قبل و بعد از تولد چگونه در مان می شود؟ آیا این مشکل قابل درمان است یا خیر؟ در ادامه به بررسی راه حل های موجود برای درمان این عارضه در جنین و نوازد می پردازیم.

  • درمان های پیش از تولد:

    در اکثر موارد تا قبل از تولد نمی‌توان هیدروپس را درمان کرد و پزشک با روش القای زایمان و سزارین سعی می کند تا کودک را هرچه سریع تر از شکم مادر خارج کند. در موارد خاص که امکان زایمان سریع نیست سعی می شود با انتقال خون به جنین شانس زنده ماندن آن را افزایش و طول مدت بارداری را نیز زیاد کنند.

درمان های پس از تولد نوزاد:

راه های درمان پس تولد به شرح زیر می باشد:

  • استفاده از دستگاه اکسیژن برای کمک به نوزاد در تنفس به دلیل وجود نقص
  •  استفاده از دارو به دلیل کامل نبودن اعضای بدن جنین
  •  انتقال خون حاوی گلبول های سازگار با نوزاد
  • خارج کردن مایع اضافی از اندام نوزاد تازه متولد شده
هیدروپس جنینی

کلام پایانی:

در پایان باید به این اشاره کرد که در صورت بروز هرگونه از نشانه های بالا و یا ایجاد خطر بهتر است مادر سریعا به پزشک مراجعه کرده و چک آپ انجام شود. هم چنین در صورت بروز مشکل مادر باید خون سردی خود را حفظ کرده تا بهترین درمان انجام شود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *