همه ی ما می دانیم که زایمان پدیده ی دردناکی برای مادران است. این درد شامل دو نوع زایمان طبیعی و سزارین می شود. پدیده ی زایمان که باعث خروج جنین از رحم مادر پس از نه ماه می باشد شامل دردی می باشد که بعضا می تواند مادر را بسیار تحت تاثیر قرار دهد. اما با گذشت زمان و پیش رفت علم روش هایی به وجود آمده است که این درد را در مادر کاهش می دهد. نمی توان گفت که فرد می تواند زایمانی بدون درد را تجربه کند اما این روش ها می تواند مقدار زیادی از درد را بکاهد. اما این روش ها چیستند و هرکدام چه مقدار می توانند درد را کاهش دهند؟ در ادامه به بررسی روش های کاهش دردِ زایمان می پردازیم.
روش های کاهش درد زایمان چیست؟
در ابتدا باید به این موضوع بپردازیم که روش های کاهش درد زایمان دقیقا یعنی چه. چیزی که وجود دارد این است که قبل از زایمان به دلیل افزایش فشار به دهانه رحم و انقباضات ماهیچه های رحم دردِ زایمان شروع شده و در حین زایمان تشدید می شود. درد و انقباضات زایمان با نزدیک شدن به زمان زایمان بیش تر شده و فاصله انقباضات کم تر می شود. برای همه ی مادران درد زایمان وجود دارد اما همه به یک اندازه نیست و برای بعضی از مادران بیش تر و برای بعضی مادران این درد کم تر می باشد.. روش های مختلفی برای کاهش درد زایمان وجود دارد که هرکدام با توجه به بارداری مادر و ژنتیک او و نحوه ی قرار گیری جنین متفاوت است.
انواع روش های کاهش درد زایمان کدام است؟
ورزش کردن:
امروزه افرادی در زمینه ی ورزش در حین بارداری تخصص داشته و به تمرین دادن به مادران باردار می پردازند. ورزش در بارداری به تقویت عضلات کمک می کند و بدن برای استرس زایمان آماده می شود.اما در این باره باید با پزشک نیز مشورت شود و در صورت مناسب بودن شرایط به انجام دادن ورزش پرداخته شود. هم چنین ورزش ها اصلا نباید سرخود باشد و حتما باید زیر نظر افرادی که در این زمینه تخصص دارند انجام شود.
استفاده از طب سوزنی:
طب سوزنی یکی از روش های قدیمی موثر در تسکین انواع درد هاست. درد زایمان نیز از آن مستثنی نیست. هم چنین تا کنون موردی ثبت نشده است که این طب به مادر یا نوزاد آسیبی وارد کند.اما چیزی که وجود دارد این است که باید طب سوزنی را شخص آموزش دیده انجام دهد تا مشکلی برای مادر و جنین به وجود نیاید.
هیپنوتیزم:
شاید شماهم تاکنون اسم این واژه به گوشتان خورده باشد. هیپنوتیزم و روش های مشابه به کاهش استرس و اضطراب زایمان کمک می کنند.در نتیجه روند زایمان آسان تر می شود. اما این روش در کاهش درد اثر زیادی ندارد.هم چنین این روش باید توسط یک متخصص انجام شود زیرا ممکن است مادر را دچار شک بیش تری کند.
درست نفس کشیدن:
شاید با خود بگویید که نفس کشیدن چه تاثیری بر درد زایمان دارد و آیا تنفس در حین زایمان غلط است؟باید بگوییم که خیر نفس کشیدن به روش معمول غلط نیست اما درست نفس کشیدن می تواند درد زایمان را کاهش دهد. تکنیک هایی مانند تنفس عمیق و آرامش عمیق باعث ارتباط بهتر ذهن و بدن شده و در کم شدن دردِ زایمان تاثیر دارند. این روش حدود 50 سال است که در زایمان استفاده می شود.
ماساژ:
ماساژ دادن نیز می تواند در کاهش درد و انقباضات تاثیر بسزایی داشته باشد. . در حین ماساژ دادن توسط متخصص، حواس از درد زایمان دور شده و گردش خون نیز افزایش پیدا می کند.اما برای بعضی نیز این روند متفاوت است و باعث درد بیش تر می شود. بنابراین باید در این روش مراقب بود.
استفاده از روغن:
روغن های گیاهی می توانند درد زایمان را کاهش دهند. استفاده از روغن مریم گلی می تواند درد زایمان را کاهش دهد. برای برخی زنان استشمام این رایحه می تواند در کاهش دردِ زایمان موثر باشد. روغن اسطوخودوس و یاس هم تاثیرات خوبی دارند. علاوه بر رایحه درمانی می توان از این روغن ها برای ماساژ هم استفاده کرد.
آب درمانی:
امروزه آب درمانی نیز از روش های موثر در کاهش درد زایمان می باشد. حمام آب گرم حس آرامش ایجاد کرده و انقباضات زایمان را قابل تحمل می کند. . هم چنین آب گرم کمردرد را کاهش داده و از این طریق میزان درد کم تر می شود. توجه داشته باشید که زایمان در آب با آب درمانی قبل از زایمان تفاوت دارد. زایمان در آب در حضور متخصص انجام می گیرد. اما آب درمانی صرفا راه حلی برای کاهش انقباضات و داشتن حس بهتر برای مادر می باشد.
استفاده از تکنیک لاماز:
این تکنیک در کشورهای غربی طرفداران زیادی دارد. در این تکنیک آموزش داده می شود که فرایند زایمان واژینال سالم و طبیعی است. در این حالت از تکنیک های آرام بخش، تمرین تنفس، حواس پرتی از درد زایمان استفاده می شود.
استفاده از بی حسی موضعی:
شاید فکر کنید که فقط در زایمان سزارین از بی حسی موضعی استفاده می شود اما این طور نیست! در زایمان طبیعی نیز می توان از بی حسی موضعی استفاده کرد. رایج ترین دارویی که در زایمان طبیعی برای کاهش درد استفاده می شود، داروی بی حس کننده موضعی است. با این روش منطقه خاصی بی حس می شود.
استنشاق گاز:
یکی دیگر از روش هایی که امروزه برای زایمان بدون درد استفاده می شود، روش استنشاق گاز است. در این روش از گاز انتونوکس استفاده می شود. این گاز ترکیبی از اکسید نیتروژن و اکسیژن است. از این گاز هم هنگام زایمان و هم قبل آن استفاده می شود که می تواند در کاهش درد موثر باشد.
گرما درمانی:
گرم کردن پهلوها در حین زایمان طبیعی می تواند درد را کاهش دهد. گرما درمانی به بدن کمک می کند تا اندورفین به عنوان مسکن طبیعی در بدن آزاد شود.
استفاده از داروهای آرام بخش:
داروهای آرام بخش می تواند به کاهش درد کمک کند. اغلب این داروها در کنار مسکن تجویز می شوند که به مادر تزریق می شود تا زایمان راحت تری داشته باشد.
سخن پایانی:
اما در پایان باید گفت که همان طور که گفته شد زایمان با درد همراه است. اما روش هایی وجود دارد که این درد را کاهش دهد. برای بعضی از مادران بعضی روش ها جواب گوست و برای بعضی دیگر روش های دیگری جواب گوست. این به بدن مادر و وضعیت او بستگی دارد. هم چنین تشخیص این که کدام روش برای مادر مناسب تر است توسط متخصص صورت می گیرد. بنابراین اگر باردار هستید به هیچ عنوان از روشی بدون دانش و آگاهی استفاده نکنید تا از عواقب جبران ناپذیر جلوگیری کنید.