زایمان یکی از مهم ترین مراحل در پروسه ی بارداری می باشد. می توان گفت سرنوشت سازترین لحظه در این پروسه، زایمان می باشد. اما گاها ممکن است برای بعضی از مادران، زایمان زودرس اتفاق بیفتد. اما عوامل این اتفاق چیست؟ چرا زایمان زودرس اتفاق می افتد؟ راه های جلوگیری از آن چیست؟
زایمان زودرس چیست؟
زایمان زودرس به زایمانی گفته می شود که قبل از هفته ۳۷ بارداری اتفاق بیفتد. به عبارت ساده تر، زمانی که نوزاد قبل از تکمیل کامل دوران بارداری به دنیا می آید، زایمان زودرس رخ داده است.
عوامل ایجاد زایمان زودرس چیست؟
عوامل ایجاد زایمان زودرس به شرح زیر می باشد:
- عفونت ها: عفونت های دستگاه ادراری، عفونت های واژنی، عفونت های دهان و دندان و سایر عفونت ها می توانند خطر زایمان زودرس را افزایش دهند.
- مشکلات جفت: جفت سرراهی، جدا شدن زودرس جفت و سایر مشکلات جفت می توانند باعث خونریزی و انقباضات رحمی شوند.
- مشکلات دهانه رحم: کوتاه شدن دهانه رحم یا نارسایی دهانه رحم می تواند زایمان زودرس را به دنبال داشته باشد.
- بارداری های چندقلویی: بارداری با دو یا چند جنین خطر زایمان زودرس را افزایش می دهد.
- اختلالات رحمی: ناهنجاری های رحمی، فیبروم رحمی و سایر مشکلات رحمی می توانند باعث زایمان زودرس شوند.
- مشکلات پزشکی مادر: دیابت، فشار خون بالا، بیماری های قلبی، بیماری های خود ایمنی و برخی بیماری های دیگر می توانند خطر زایمان زودرس را افزایش دهند.
- عادات زندگی: سیگار کشیدن، مصرف الکل، مصرف مواد مخدر، سوء تغذیه، استرس، فعالیت بدنی شدید و کمبود خواب می توانند خطر زایمان زودرس را افزایش دهند.
- سابقه زایمان زودرس: زنانی که قبلا زایمان زودرس داشته اند، بیش تر در معرض خطر زایمان زودرس در بارداری های بعدی هستند.
- فاصله کم بین بارداری ها: فاصله کم بین دو بارداری می تواند خطر زایمان زودرس را افزایش دهد.
- زایمان های متعدد: زنانی که زایمان های متعددی داشته اند، بیشتر در معرض خطر زایمان زودرس هستند.
- سن مادر: زنان بسیار جوان یا بسیار مسن بیشتر در معرض خطر زایمان زودرس هستند.
- ناهنجاری های جنینی: برخی ناهنجاری های جنینی می توانند باعث زایمان زودرس شوند.
- پارگی کیسه آب: پارگی زودرس کیسه آب می تواند باعث زایمان زودرس شود.
- عوامل محیطی: برخی عوامل محیطی مانند قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص نیز ممکن است خطر زایمان زودرس را افزایش دهند.
- عوامل ژنتیکی: برخی عوامل ژنتیکی نیز ممکن در ایجاد زایمان زودرس نقش داشته باشند.
اما این پدیده بسیار مهم و بسیار خطرناک است. بنابراین در صورت مواجه شدن با پدیده باید به پزشک متخصص زنان زایمان مراجعه کنید. یکی از پزشکان موفق در این عرصه، دکتر مریم معتمدی می باشد. مطب ایشان واقع در اصفهان می باشد.
خطرات زایمان زودرس چیست؟
هرچه نوزاد زودتر متولد شود، احتمال بروز مشکلات سلامتی در او بیشتر است. هم چنین زایمان زودرس برای مادر نیز مضر است.
- مشکلات تنفسی: ریه های نوزادان زودرس ممکن است به طور کامل رشد نکرده باشند و در نتیجه مشکلاتی مانند آپنه ، بیماری هیالین غشایی و سندرم زجر تنفسی را تجربه کنند.
- مشکلات قلبی: فشار خون پایین، مشکلات گردش خون و نارسایی قلبی از جمله مشکلات قلبی شایع در نوزادان زودرس هستند.
- مشکلات تغذیه ای: نوزادان زودرس ممکن است مشکل در مکیدن شیر مادر یا شیر خشک داشته باشند و نیاز به تغذیه با لوله یا تزریق وریدی داشته باشند.
- مشکلات دمایی: نوزادان زودرس ممکن است مشکل در تنظیم دمای بدن خود داشته باشند و مستعد هیپوترمی (کاهش دمای بدن) یا هایپرترمی (افزایش دمای بدن) باشند.
- مشکلات گوارشی: نوزادان زودرس ممکن است دچار مشکلات گوارشی مانند رفلاکس معده، خونریزی دستگاه گوارش و عدم تحمل لاکتوز شوند.
- زردی: زردی در نوزادان زودرس شایع است و ممکن است به دلیل نارس بودن کبد باشد.
- عفونت: نوزادان زودرس به دلیل سیستم ایمنی ضعیف تر، بیشتر در معرض عفونت هستند.
- مشکلات عصبی: برخی از نوزادان زودرس ممکن است در درازمدت با مشکلاتی مانند فلج مغزی، اختلالات یادگیری، اختلالات رفتاری و اختلالات بینایی یا شنوایی مواجه شوند.
- مشکلات رشد: نوزادان زودرس ممکن است در رشد جسمی و ذهنی کند تر از نوزادان دیگر باشند.
- مشکلات تنفسی مزمن: برخی از نوزادان زودرس ممکن است در بزرگسالی نیز مشکلاتی مانند آسم و بیماری مزمن انسدادی ریه داشته باشند.
پس در هنگام مواجه شدن با زایمان زودرس سریع تر به پزشک متخصص زنان، دکتر مریم معتمدی مراجعه نمایید. بهتر است از قبل از زایمان زیر نظر پزشک باشید.
علائم زایمان زودرس چیست؟
علادم زایمان زودرس، متنوع هستند. این علائم ممکن است در هر فردی متفاوت باشد و شدت آن ها نیز می تواند متفاوت باشد.
مهم ترین علائم زایمان زودرس عبارتند از:
- انقباضات رحمی: احساس انقباضاتی که منظم تر و قوی تر می شوند و با گذشت زمان فاصله آن ها کمتر می شود.
- فشار در ناحیه لگن: احساس فشار در ناحیه لگن یا پایین شکم.
- درد کمر: درد کمری که شبیه دردهای قاعدگی است.
- تغییر در ترشحات واژن: افزایش ترشحات واژن، تغییر رنگ ترشحات به صورتی یا قهوه ای و یا وجود رگه های خونی در ترشحات.
- پارگی کیسه آب: احساس نشت مایع از واژن که می تواند به صورت ناگهانی یا تدریجی اتفاق بیفتد.
- خونریزی واژینال: خونریزی واژینال به هر مقدار و رنگی.
- احساس ناراحتی عمومی: احساس خستگی، تب، لرز، تهوع و استفراغ.
لازم به ذکر است که در صورت مشاهده ی هرگونه علائم، هرچند خفیف و با شدت پایین به دکتر متخصص زنان زایمان مراجعه کنید. در این باره می توانید به دکتر مریم معتمدی، پزشک حاذق در این حوزه مراجعه نمایید.
سخن پایانی
به طور کلی در صورت مشاهده ی عوامل زیر به متخصص زنان مراجعه نمایید:
- اگر انقباضاتی را احساس کردید که بیش از یک ساعت ادامه دارد و با استراحت قطع نمی شود.
- اگر در هر ساعت بیش از ۴ تا ۵ انقباض دارید.
- اگر ترشحات واژنی شما تغییر کرده است یا خونریزی دارید.
- اگر احساس می‌کنید کیسه آب شما پاره شده است.
در این باره می توانید به دکتر مریم معتمدی مراجعه نمایید.