- ۳۰ تیر, ۱۴۰۴
- مدیر
- دیدگاه: 0
- تازه های پزشکی
انواع دوقلوها کدام اند؟
پیش از آشنایی با روش های افزایش دو قلوزایی، باید تفاوت انواع دوقلوها را بشناسیم:
* دوقلوهای غیرهمسان (دیزایگوتیک یا دو تخمکی)
زمانی رخ می دهد که دو تخمک متفاوت در یک سیکل آزاد شده و هرکدام با یک اسپرم جداگانه بارور شوند. شباهت آن ها مانند خواهر و برادر معمولی است. این نوع دوقلوزایی شایعتر است و عوامل محیطی بر آن تأثیرگذارند.
* دوقلوهای همسان (مونوزایگوتیک یا یک تخمکی)
زمانی رخ می دهد که یک تخمک بارورشده به طور تصادفی به دو جنین تقسیم می شود. این دوقلوها از نظر ژنتیکی کاملا یکسان اند. بروز این نوع بیشتر به شانس وابسته است و کمتر تحت کنترل عوامل خارجی قرار دارد.
برای تغییر این متن بر روی دکمه ویرایش کلیک کنید. لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
عوامل موثر بر دوقلوزایی کدام است؟
دوقلوزایی طبیعی معمولا زمانی اتفاق می افتد که بدن زن در یک چرخه ی قاعدگی، بیش از یک تخمک آزاد کند (تخمکگذاری چندگانه)، و هر یک از این تخمکها توسط اسپرم جداگانه ای بارور شود. به این نوع دوقلوزایی، «دوقلوهای غیرهمسان» یا «دیزایگوتیک» گفته می شود.
برخی عوامل به صورت ژنتیکی، فیزیولوژیکی و محیطی می توانند احتمال این تخمک گذاری دوگانه را افزایش دهند:
1.ژنتیک (وراثت)
وراثت از سمت مادر نقش مهمی در افزایش احتمال تخمک گذاری چندگانه دارد.
اگر در خانوادهی مادر (مادر، خواهر، مادربزرگ) سابقه ی دوقلوزایی وجود داشته باشد، احتمال اینکه زن در آینده دوقلو باردار شود به صورت طبیعی بیشتر است.
سابقه دوقلوزایی در خانواده پدر تأثیر مستقیمی بر دوقلوزایی زن ندارد.
2.سن مادر
زنان در بازه ی سنی ۳۰ تا ۴۰ سالگی، مخصوصا بین ۳۵ تا ۳۹ سال، بیشتر مستعد دوقلوزایی هستند.
در این سنین، به طور طبیعی سطح FSHهورمون تحریک کننده فولیکول در بدن افزایش می یابد، که می تواند تخمدان ها را به تولید بیش از یک تخمک در هر چرخه تحریک کند.
البته در این گروه سنی، احتمال بارداری با مشکلات دیگری نیز همراه است و باید زیر نظر پزشک انجام شود.
در این باره می توانید به دکتر مریم معتمدی واع در اصفهان مراجعه نمایید.
3.تعداد بارداری های قبلی
زنانی که پیش تر چند بار باردار شدهاند، نسبت به زنانی که اولین بارداری شان است، شانس بیشتری برای بارداری دوقلو دارند.
با افزایش تعداد تخمک گذاریها در طی سالها، احتمال آزاد شدن دو تخمک در یک چرخه نیز بیشتر می شود.
4.شاخص توده بدنی (BMI)
زنان با وزن بالا یا BMI بیش از ۳۰ (اضافه وزن یا چاقی)، احتمال بیشتری برای تخمک گذاری دوگانه دارند.
چربی بیشتر در بدن می تواند بر سطح استروژن و لپتین تأثیر بگذارد، و این هورمونها در تنظیم تخمک گذاری نقش دارند.
البته چاقی مفرط ممکن است موجب ناباروری شود، پس تعادل مهم است.
5.قد بلندتر از حد متوسط
بر اساس مطالعات آماری، زنانی با قد بالاتر از میانگین جامعه (مثلا قد بالای ۱۷۰ سانتی متر) بیشتر دوقلو باردار می شوند.
احتمالا به دلیل عملکرد بهتر سیستم هورمونی و متابولیک.
6.رژیم غذایی خاص
رژیم غذایی غنی از لبنیات پرچرب، پروتئین حیوانی، و مواد معدنی مانند روی، کلسیم و اسید فولیک، احتمال تخمکگذاری چندگانه را افزایش می دهد.
زنان اهل روستا یا جوامع کشاورزی که تغذیه طبیعی دارند، در برخی مناطق آمار دوقلوزایی بالاتری دارند.
7.نژاد و قومیت
در برخی نژادها، دوقلوزایی طبیعی شایع تر است:
* بالاترین میزان در زنان آفریقایی تبار
* نرخ متوسط در زنان اروپایی و آمریکایی تبار
* پایین ترین میزان در زنان آسیایی و به ویژه شرق آسیا
8.شیردهی هنگام تخمک گذاری
برخی مطالعات نشان داده اند که زنانی که در حال شیردهی هستند و در این زمان تخمک گذاری رخ میدهد، شانس بیشتری برای تخمک گذاری دوگانه دارند.
به دلیل تغییرات هورمونی در دوران شیردهی.
9.توقف مصرف قرص ضد بارداری
برخی زنان بعد از قطع مصرف طولانی مدت قرصهای ضد بارداری، دچار تخمک گذاری بیش از یک عدد در چرخه اول یا دوم می شوند.
این موضوع موقتی است، اما می تواند شانس دوقلوزایی را افزایش دهد.
10.استفاده از داروهای گیاهی محرک تخمکگذاری (با احتیاط)
گیاهانی مانند شبدر قرمز، گیاه پنج انگشت (Vitex)، یا جینسینگ ممکن است بر تعادل هورمونی بدن تأثیر بگذارند.
اما استفاده از آنها بدون مشورت با پزشک خطرناک است و می تواند باعث بینظمی چرخه قاعدگی شود. حتما درباره ی مصرف مواد دارویی با متخصص زنان مشورت نمایید. دکتر مریم معتمدی، متخصص زنان زایمان یکی از افراد مجرب در این حوزه می باشد.

روش های پزشکی برای دوقلوزایی کدام است؟
در شرایطی که خانواده ها به صورت برنامه ریزی شده قصد دوقلو باردار شدن دارند، استفاده از روش های درمان ناباروری می تواند بسیار مؤثر باشد:
1. داروهای تحریک تخمک گذاری
داروهایی مانند کلومیفن سیترات (Clomid) یا لتروزول با تحریک تخمدان باعث آزاد شدن بیش از یک تخمک می شوند.
2. تزریق گنادوتروپینها FSH و LH
هورمون های تزریقی که برای تحریک چندین فولیکول به کار می روند، معمولا در روش های پیشرفته تر مانند IUI یا IVF استفاده می شوند.
3. لقاح مصنوعی (IVF)
در IVF پزشک می تواند بیش از یک جنین را در رحم قرار دهد. این روش یکی از تضمینی ترین راهها برای داشتن دوقلو یا چندقلو است.
نکته مهم: بارداری چندقلویی با خطرات بیشتری همراه است (زایمان زودرس، فشار خون بالا، دیابت بارداری و…) پس باید با نظارت دقیق پزشک متخصص زنان انجام شود.اگر مایل به درمان دارویی هستید می توانید به دکتر مریم معتمدی متخصص زنان مراجعه نمایید.
سخن پایانی
دوقلوزایی به عوامل متعددی از جمله ژنتیک، سن، تغذیه، وضعیت بدنی و استفاده از روشهای پزشکی بستگی دارد. اگرچه هیچ تضمینی برای بارداری دوقلو وجود ندارد، اما با رعایت روشهای طبیعی و استفاده از درمانهای مناسب تحت نظر پزشک، می توان شانس آن را به طور معناداری افزایش داد.
اگر به فکر بارداری دوقلو هستید، پیشنهاد میکنیم برای مشاوره تخصصی به پزشکان مجرب زنان و زایمان مراجعه کنید تا با ارزیابی کامل، بهترین مسیر را برای شما پیشنهاد دهند.